PATHOS LOGOS MK II

PATHOS Logos MKII to urządzenie bardzo charakterystyczne. Z racji tego, że zostało wyprodukowane we Włoszech, możemy śmiało zaryzykować twierdzenie, że w równym stopniu do jego powstania przyczynił się rzeźbiarz jak i konstruktor - elektronik. Firma od samego początku istnienia tworzy urządzenia, które są jednocześnie piękne i funkcjonalne. Dziś przekonamy się czy dodanie do tych dwóch składników najważniejszego - brzmienia, jest receptą na sukces?

Firma Pathos to włoska marka, która specjalizuje się w produkcji ekskluzywnej elektroniki audio. Są to głównie wzmacniacze lampowe i hybrydowe oraz inne urządzenia takie jak przetworniki DAC, źródła cyfrowe oraz zestawy głośnikowe. Została założona przez trzech entuzjastów: Gaetano Zanini, Gianni Borinato i Paolo Andriolo i działa od 1994 roku mieście Vicenza, w północnych Włoszech. Urządzeń firmy nie sposób pomylić z żadnymi innymi. Wzornictwo - bez cienia wątpliwości zaliczyć można do włoskiej szkoły design, co potwierdzają liczne opinie, które akcentują jakość wykonania i niepowtarzalny wygląd.

Pathos Logos MKII to aluminiowa obudowa, w której drewniany moduł frontowy stanowi wsparcie dla dwóch lamp. Najbardziej charakterystyczną częścią są oczywiście radiatory, które bez wątpienia przygotowano na zamówienie firmy. Smukłe żebra ułożone oczywiście po obu stronach obudowy układają się w trzykrotnie powtórzony napis PATHOS.

PATHOS Logos MK II jest hybrydową integrą. Opiera się ona o końcówkę mocy pracującą w klasie A/B. Natomiast sercem pracującego w klasie A przedwzmacniacza są dwie lampy ECC88. 

Montaż całości jest bardzo staranny, a sygnały audio są prowadzone solidnej grubości przewodami w ekranie. Po zdjęciu górnej części obudowy warto zwrócić uwagę na płytkę sterująco-zasilającą. Znajdziemy na niej: mikrokonktroler ATMega16, zarządzający urządzeniem, zasilacze pomocnicze oraz inne elementy głównego zasilacza. Warto zwrócić uwagę, na płytkę z potężnymi kondensatorami elektrolitycznymi. Odpowiadają one za rezerwę mocy, której PATHOS ma pod dostatkiem.

Próbowaliśmy go z nagraniami, które wymagają od ampifikacji mocnego spięcia się - szczególnie w momentach gdy z cichego pianissimo jednego z instrumentów, cała orkiestra przechodzi do wielkiego tutti. Dla słabych wzmacniaczy to wielkie wyzwanie. O ile ciche fragmenty mogą zachwycić delikatnością to przy wzrastającej gwałtownie dynamice brak mocy okazuje się dla muzyki nieomal wyrokiem śmierci - na szczęście PATHOS doskonale radzi sobie z takimi momentami. Muzyka symfoniczna w wielkich składach brzmi monumentalnie - starannie zrealizowane nagrania, pomimo dużej ilości instrumentów, pozostają czytelne. Bez problemu daje się wyróżnić grupy instrumentów, a nawet instrumenty w stanowiące mniejsze grupy. Przekłada się to oczywiście na bardzo dobre odwzorowanie aspektów przestrzeni - zarówno w skali mikro jak i makro. Lekka miegiełka i ocieplenie nie maskuje szcegółów. Jedni będą zadowoleni, a miłośnicy bezlitosnej analityczności pokręcą nosem.

Układ zasilający z ukrytym pod płytką sterującą transformatorem wygląda na konstrukcję quasi dual mono. Na każdej z płytek wzmacniaczy mocy znajdziemy po 3 pary tranzystorów wyjściowych. Przymocowano je do dolnej części radiatora - jest to dobra technika, która pozwala na bardzo skuteczne odprowadzanie uchodzącego ku górze ciepła. A jest co odprowadzać, bo wzmacniacz za sprawą wysokiego prądu spoczynkowego grzeje się niemiłosiernie. Dzięki temu, pracując w klasie A/B, zbliża się mocno do klasy A i ten aspekt doskonale słychać.

Pilot

Prosty i elegancki pilot do MKII-ki stanowi na początku zagadkę. 6 nieopisanych przycisków zmusza do rozwiązania szarady pod tytułem "do czego służą te guziczki?" Podobnie jak ze wzmacniaczem pilot budzi dwa rodzaje reakcji: zachwyt i jego brak. Jest ciężki, bez wątpienia wygodny i zaprojektowany tak, aby wyglądem pasował do urządzenia, którym ma sterować. Obudowa wykonana jest z tego samego gatunku drewna co front wzmacniacza, metalowy spód to w rzeczywistości jego obudowa nośna. Znajduje się tam między innymi bateria zasilająca. Przyciski przy potrząsaniu wydają delikatny "grzechot" - nie są niczym amortyzowane. To jednocześnie fajne i nie: ale kilka osób, które u nas gościły lekko się skrzywiły i ewidentnie złośliwie potrząsały nim jak marakasem. 

Funkcje przycisków
Głośniej
Ciszej
MUTE
Wybór wejscia
(wyłączony)
OFF

Wrażenie ogóle co do całości jest bardzo pozytywne. Wzornictwo przez wiele osób nazywane pięknym, może też budzić z goła inne reakcje. To oczywiście sfera gustów: jedni będą zachwyceni nowoczesnością, bardzo zgrabnym połączeniem drewna i aluminium, inni - zazwyczaj tradycjonaliści powiedzą, że jest on "przekombinowany". Niezależnie od różnych opinii pewne jest to, że blisko 30 kg jest wyzwaniem dla każdego, kto będzie próbował postawić bo na stoliku czy półce. Decydując się na ten wzmacniacz warto przygotować dla niego solidne i stabilne miejsce. Powinna to być otwarta przestrzeń, bo zastosowane radiatory nie są wyłącznie ozdobą, ale o tym za chwilę.

Na zdjęciu powyżej brakuje głównego włącznika zasilania, który w rzeczywistości znajduje się po lewej stronie od gniazda zasilającego. 

Funkcjonalność i obsługa

Po pierwsze ważna uwaga na samym początku. LOGOS jest jak wielka lokomotywa: zanim zacznie jechać pełną prędkością potrzebuje ciepła pod kotłem, który generuje parę poruszającą kołami. Po 30 minutach od włączenia brzmienia zaczyna być akceptowalne po godzinie osiąga równowagę, a dalej jest już tak jak powinno być. Trzeba to zaakceptować i albo go nie wyłączać, albo planować sobie wieczorny odsłuch zaraz po Teleekspresie w okolicach godziny 17.00. Wzmacniacz uruchamia się za pomocą zamocowanego na tylnym panelu włącznika. Po około 30 sekundach urządzenie jest gotowe do pracy. Odpowiednim przyciskiem na pilocie wybieramy wejście oraz głośność i gramy... Wyświetlona na gałce bardzo czytelna informacja w postaci dwóch cyfr przygasa po około 2-3 sekundach i staje się tym samym - wizualnie - nieco bardziej delikatna.

Źródło brzmienia

Przez pierwszą godzinę brzmienie tego wzmacniacza nie jest tym czego oczekujemy. Dopiero później wzmacniacz osiąga stabilne warunki pracy. Aby cieszyć się jego brzmieniem musimy zatem uzbroić się w odrobinę cierpliwości. To co słyszymy później, może być doskonałym przykładem na to, jak połączyć ogień i wodę. LOGOS, który postawić można by pomiędzy wielbicielami lamp elektronowych i miłośnikami amplifikacji krzemowej stara się bowiem swoim brzmieniem zadowolić jednych i drugich.

Stopień wejściowy na E88CC/6922 odpowiada w dużej mierze za wzmocnienie napięciowe sygnału wejściowego, podczas gry końcówka tranzystorowa zapewnia duży prąd wyjściowy. Każdy z elementów robi to, w czym jest najlepszy: lampa pracuje napięciem, tranzystor zaś prądem. Uważam, że to bardzo interesujące podejście, które spokojnie spełni oczekiwania nie jednego melomana i audiofila.

Lampy sterujące Electro-Harmonixa są wśród miłośników wzmacniaczy lampowych bardzo popularne. Powstaje jednak pytanie, dlaczego, przy tak wysokiej cenie urządzenia dostarczane są „tylko” te pochodzące od Electro-Harmonix. Odpowiedź jest bardzo prosta. To jedne z niewielu obecnie lamp, które są dostępne w dużych ilościach. Są niezawodne oraz bardzo przyzwoicie grają. Z lampami typu NOS jest coraz trudniej, a ich ceny potrafią przyprawić o ból głowy. Oczywiście, wymieniając lampy można kształtować i dopasowywać brzmienie do własnego gustu, ale dla tych, którzy chcą króliczka złapać, a nie gonić, taki zestaw będzie na pewno wystarczający.

Dźwięk

Więc jak brzmi PATHOS LOGOS MK.II? Soczyście, miękko i naturalnie. Potrafi być delikatny, ale w odpowiednich momentach bez problemu pokaże, co to znaczy mieć ponad 100 Watów mocy w zanadrzu. Bardzo wiele zależy tu od kolumn bo zbyt małe monitory szybko nasycają się mocą i trzeba bardzo drastycznie ograniczać poziom głośności. Niezależnie jednak od tego czy jest to duży zestaw czy filigranowe głośniki na standach, czuć wpływ pierwiastka toru lampowego. Dodaje on do brzmienia tego, czego nie może dokonać tranzystor. Wokół tranzystorowej dynamiki mamy wyraźnie ciepły powab lamp. Tak więc na nagraniach takich jak Monteverdi z zespołem, którym kieruje Michel Godard dostajemy wrażenie autentycznego brzmienia instrumentów z epoki: przyjemnego, zaokrąglonego i pozbawionego ostrości.

... ale skoro coś błyszczy, to poszukajmy drugiej strona medalu. Z PATHOS-em nie odnajdziemy w nagraniach przesadnej szczegółowości. Przykrywa ją delikatnie zarysowana miękkość, rytm dozowany jest zręcznie, adekwatnie do ilości muskularnego basu. Muskularny, nie znaczy przewalony: PATHOS to raczej dobrze wyrzeźbiony Ryan Reynolds, niż miśkowaty Mariusz Pudzianowski. Przestrzeń bardzo poprawnie układa się pomiędzy głośnikami, może z delikatnym wysunięciem do przodu. Dźwięki nie mają wielkich zapędów do niepotrzebnego rozbiegania się po pokoju - chyba że tak chce realizator nagrania.  W realizacjach nasyconych detalami można je bez trudu odnaleźć, a momenty, w których gasną wybrzmienia, są one adekwatne do naturalnie zanikającego w przestrzeni dźwięku.

Tak właśnie brzmi płyta "Solitudes" Pierre Favre & Tamia. Psychodeliczny głos artystki unosi się na tle rytmicznych improwizacji perkusisty. Nasycenie detalami osiąga masę krytyczną, ale nie drażni ostrością, nie dominuje hałasem i pozostaje w zgodzie z pięknymi wokalizami. Muzyka z albumu "The Wall" praktycznie nie dość, że całkowicie odkleiła się od zestawów, to dźwięki swobodnie przemieszczały się po całym pokoju. Nastąpiło zatarcie wrażenia nienaturalności źródeł, a siedząc na kanapie mogliśmy przenieść się w sam środek akcji płyty. Ale za to w utworze "Brothers in Arms" bardzo znanej płyty Dire Straits, uwielbiane przez audiofilów uderzenia w obręcz werbla, zdawały się być zobrazowane w sposób wręcz chirurgiczny. Powstający dźwięk odrywał się od instrumentu, docierał do uszu, a następnie gasnące resztki wybrzmień powoli znikały w pokoju.

Takie same wrażenia dotyczą kolejnego perkusyjnego albumu. PATHOS potrafi dostarczyć naprawdę dużo frajdy - szczególnie tam gdzie w muzyce dużo się dzieje, gdzie dynamika staje się wyzwaniem, a zapas mocy musi trwać w pogotowiu aby w odpowiednim momencie uwolnić energię niezbędną do poruszenia odpowiednio dużych mas powietrza. Słuchanie rockowych brzmień Dire Straits, czy chociażby przedostatniej płyty Frontside - czyli muzyki z innego bieguna to kolejny przyjemny fragment spostrzeżeń. 

Muzyczne gusta lokują się w sferze osobistych preferencji i gustu, nie mniej  warto posłuchać na przykład typowo radiowego przeboju "Mieć czy być". Dla tych, którzy lubią się pośmiać, koniecznie kawałek "Legenda" - piękny pastisz napisany na cześć muzyki heavy metal. Wspomniana soczystość, ukazuje się pięknie w nagraniach, gdzie słychać nisko zestrojoną gitarę akustyczną lub bas. Przy tych nagraniach dźwięk wypełnił sobą całe pomieszczenie, a szerokie pasmo przenoszenia (deklarowane przez producenta jako przedział 5 Hz - 140 kHz) uwolniło muzykę z niewoli zarówno głośników jak i pokoju. Dla tego wrażenia kluczowe okazały się możliwości duńskich kolumn Audiovector SR6 w swojej najwyższej wersji Avantgarde Arreté.

Z kolumnami wybitnymi PATHOS brzmi bardzo naturalnie, z dobrymi - ilość jego cech nie mieści się chyba w możliwościach - więc z monitorami PENTU doświadczyliśmy maksymalnego nasycenia każdym sonicznym aspektem. I zapewne nie chodzi tu o cenę, ale o dobór odpowiednich lub nawet odpowiednio dużych zestawów do tego wzmacniacza.

... poproszę kolumny, które go nie będą ograniczać, a poruszę nim ziemię.

Warto pamiętać, że kupując taką maszynę jak PATHOS Logos MKII do dyspozycji mamy ponad 100 Watów mocy. Aż szkoda by było z niech nie skorzystać - dlatego monitory dla PATHOSA to wyjście ostateczne. On potrzebuje dużej kolumny, którą zapewne chętnie poprowadzi na krańce jej możliwości.

Dystrybutorem urządzeń włoskiej marki PARHOS jest firma Audio Anatomy. Dźwięk jest osią tego projektu. To połączenie wieloletniej pasji pomysłodawcy, realizowanej na wielu przenikających się, posiadających wspólny mianownik, płaszczyznach. Oprócz sprzętu audio Audio Anatomy to wydawnictwo fonograficzne, prasowe i książkowe, organizator koncertów, projektów muzycznych oraz tematycznych eventów i spotkań. Audio Anatomy to przestrzeń wypełniona najpiękniejszą ze sztuk - muzyką. W dystrybucji Audio Anatomy znajdują się marki Audia Flight, Pathos Acoustics, Ubiq Audio, Nime Audio Design, Signal Projects, Audio Solutions. Prezentacją i sprzedażą produktów z oferty Audio Anatomy zajmuje się salon Premium Sound.