JBL: L100 Classic - wskrzeszona legenda na 75-lecie firmy

W związku z obchodami 75. rocznicy powstania JBL jest bardzo aktywny. Miesiąc temu otworzył w Amsterdamie nową europejską siedzibę i ogłosił, że w ciągu ostatnich 2 lat sprzedał ponad 2.000.000 głośników imprezowych PartyBox i zapowiadając nowość – PartyBox 710.
Jak ciepłe bułeczki schodzą też głośniki przenośne (Flip6 / Charge5 / Pulse4 / Xtreme3 / Boombox2) i słuchawki, których mnogość modeli, oraz brzmienie przyciągają jeszcze większe rzesze klientów. 

Ogłoszono również wielki sukces słuchawek dla graczy – JBL Quantum, których w ciągu zaledwie roku sprzedano ponad 2 mln. headsetów (częściowo to zasługa lockdown), oraz od 2017 już ponad 1 milion soundbarów znalazł dom na obszarze EMEA*. 

James B. Lansing, czyli w skrócie JBL, ciekawe, że już wtedy
na ścianie wisiał wykrzyknik, który stał się symbolem marki

Dziś kolumny JBL są używane w ponad połowie światowych kin, stadionów sportowych i obiektów muzycznych, a sama marka jest niekwestionowaną żywą legendą i to jest fakt, a z faktami się nie dyskutuje. A wszystko to zaczęło się w 1946 roku, od pana o nazwisku James B. Lansing, który do swoich twórczych wizji przekonał współpracowników.

To JBL nagłaśniał dla 400 tysięcy fanów Festiwal w Woodstock (kliknij)

To również JBL zbudował z 600 głośników słynną Ściana Dźwięku dla grupy Grateful Dead,
a co roku nagłaśnia Nagrody Grammy i tysiące koncertów na całym świecie (kliknij)

Bez JBL muzyczna branża USA nie byłaby tym czym jest (kliknij)

Świętując swoje urodziny JBL szczyci się legendarnym brzmieniem, które odegrało niebagatelną rolę w historii muzyki, oraz swoją obecnością w wyjątkowych miejscach i kluczowych momentach dla historii muzyki jak Woodstock, czy Tomorrowland – kolumny JBL towarzyszą największym artystom od 75 lat. 

Więcej o tym unikalnym zestawie JBL SA750 + L100 Classic 75 można przeczytać tu 

Dave Tovissi (Wiceprezes i Dyrektor Generalny Harman Luxury Audio): Kiedy przygotowywaliśmy się do rozpoczęcia produkcji limitowanej edycji JBL L100 Classic 75, pomyślałem, że byłoby ciekawie podzielić się dodatkowymi informacjami na temat pierwszych kolumn JBL L100 Century. Jak plasują się nasze obecne głośniki JBL L100 Classic w porównaniu z oryginałami, które pojawiły się na rynku w 1974 roku. 

 Dave Tovissi i Chris Hagen

Chris Hagen (główny inżynier Harman): Kiedy firma HARMAN po raz pierwszy wypuszczała model JBL L100 Classic, na wszystkich etapach, od projektowania produktu, aż po użytkownika końcowego, panowało ogromne zainteresowanie całym przedsięwzięciem. Ponieważ nazwa nawiązywała do oryginalnych L100 Century, trzeba było zachować kluczowe cechy wizualne modelu. 

W efekcie JBL L100 Classic ma obudowę fornirowaną orzechem z jasnym satynowym wykończeniem, ramę maskownicy z takim samym wykończeniem z orzecha włoskiego oraz maskownicę Quadrex w kolorze niebieskim, pomarańczowym lub czarnym, dzięki czemu z wyglądu jest prawie identyczny jak JBL L100 Century. Wprawdzie maskownica L100 Century była ciemnobrązowa, a nie czarna, ale L100 Classic black jest na tyle podobna, by wyglądać tak samo na zdjęciach. Kolejne podobieństwa to 12” 3-drożna konfiguracja, porty ustawione liniowo i pojedyncza para zacisków wejściowych z tyłu.

JBL L100 Century – dawniej nikt nie zdejmował maskownic, bo kolumny były po prostu brzydkie (kliknij)

W kategorii zmian ogólnych warto odnotować wymianę niklowanych zacisków sprężynowych na większe, mocniejsze, pozłacane zaciski typu bind-post; pogrubienie przegrody z 3/4” w oryginale do 1” w L100 Classic; i dodanie wzmocnienia v-brace, które zwiększa sztywność obudowy. 

Głośniki niskotonowe starego i nowego modelu są dość różne. Zarówno 123A-1 (lub 123A-3 dla L100A) z L100 Century, jak i JW300PW-8 z L100 Classic to 12” głośniki niskotonowe z białym stożkiem, 3” cewkami drgającymi i odlewanym koszem, ale są to tylko podobieństwa. Jednak stary stożek był papierowy z dodatkiem Aquaplas, podczas gdy nowy jest wykonany z naszego nowoczesnego materiału Pure Pulp i nie wymaga Aquaplasu. Głośnik niskotonowy L100 Century, 123A-1 dla wczesnych modeli i 123A-3 dla późnych modeli „A”, były zbudowane na magnesie Alnico, który ważył około 3,6 kg mniej niż nowszy, zoptymalizowany pod kątem FMEA, magnes ferrytowy z JW300PW-8 L100 Classic. Zoptymalizowana struktura silnika powoduje mniejsze zniekształcenia przy większych wychyleniach cewki drgającej.

Po kolorowej erze hippisów kolumny na kilkadziesiąt lat stały się czarne,
jakby każda chciała udawać co najmniej fortepian

Przetworniki średniotonowe L100 – 105H-1 z L100 Classic i LE5-2 z L100 Century – są bardzo podobne; oba wielkości około 5”, z krzywoliniowymi stożkami. Jednak średniotonowy L100 Classic ma większą cewkę drgającą dla lepszej kontroli mocy i został zoptymalizowany za pomocą nowoczesnych programów FMEA, aby uzyskać bardziej wydajną, liniową pracę i mniejsze zniekształcenia. Stożek 105H-1 został również zastąpiony nowoczesnym, powlekanym polimerowo stożkiem Pure Pulp, zapewniającym większą sztywność i bardziej kontrolowaną wydajność w zakresie wysokich częstotliwości. 

Głośnik wysokotonowy przeszedł największą transformację i ulepszenie wśród przetworników, ponieważ kilka elementów głośnika wysokotonowego L100 Classic nie istniało w erze L100 Century. Co dziwne, zauważyliśmy, że wielu komentatorów w Internecie zapomniało, że L100 Century zawsze miał stożkowy głośnik wysokotonowy. Wczesne modele L100 Century wykorzystywały głośnik wysokotonowy ze stożkiem papierowym o średnicy 1,8” – LE-25, a L100A (późniejszy model Century) używał głośnika wysokotonowego ze stożkiem 1,4”, LE-20.
W nowym L100 Classic zastosowano znacznie nowocześniejszy 1” głośnik wysokotonowy z kopułką tytanową (JT025TI1-4). Tytan zapewnia doskonałą sztywność kopułki, podczas gdy mniejsza kopułka ma szerszą dyspersję. Ponieważ oba głośniki wysokotonowe L100 Century mają 5/8” cewki drgające, a głośnik wysokotonowy L100 Classic ma dużą strukturę silnika z ferrofluidem wokół cewki drgającej w celu pochłaniania ciepła, głośnik wysokotonowy L100 Classic obsługuje większą moc.

L100 Classic – to bardzo współczesna i estetyczna konstrukcja i teraz aż się chce zdjąć maskownicę

Zwrotnica jest kolejnym obszarem, w którym dokonano wielu zmian wynikających z aktualizacji podejścia do projektowania. L100 Century został zaprojektowany w czasie, gdy pomiar na osi był jedynym rozważanym pomiarem odpowiedzi częstotliwościowej. Był również zaprojektowany wokół 12” głośnika niskotonowego o płynnej odpowiedzi do około 2,5 kHz. Podstawą dla konstrukcji zwrotnicy był jej brak na głośniku niskotonowym, oraz zastosowanie minimalnej zwrotnicy na przetworniku średnio- i wysokotonowym. W związku z tym, poza parą l-padów, był tylko kondensator 8 uF na średnicy i kondensator 3 uF na głośniku wysokotonowym. Pozwoliło to na swobodne poruszanie się średnicy do maksymalnej częstotliwości. 

Nowoczesna zwrotnica L100 Classic została zaprojektowana z myślą o energii poza osią dzięki postępom w zrozumieniu interakcji akustycznej między pomieszczeniem a kolumną. Całkowita ilość elementów zwrotnicy L100 Classic wynosi 15 komponentów (pomijając l-pady) w porównaniu do jedynie 2 komponentów w L100 Century. Wszystko to pozwoliło podnieść moc L100 Classic do 200 W, czyli 4 razy więcej niż w L100 Century. Czułość pozostała mniej więcej taka sama na poziomie 90 – 91 dB/W/m, ale impedancja nominalna spadła z 8 Ohm dla Century do 4 Ohm dla Classic. W konsekwencji Classic będzie grał nieco głośniej niż Century. 

JBL L 100 Classic z pewnością nie jest lustrzanym odbiciem JBL L 100 Century, ale nigdy nie miał takim być.

Ostatnie 10 lat dla JBL, to rekord za rekordem sprzedaży, a do końca 2021 jeszcze daleka droga,
i co ciekawe, w JBL zauważono tendencję, że im bardziej upraszczają sprzęt pozbywając się różnych zaawansowanych funkcji
tym lepiej się on sprzedaje

Przytoczyłem cała wypowiedź pana Hagena, bo któż lepiej, jak nie główny konstruktor mógł kompetentnie opowiedzieć o takich niuansach konstrukcyjnych. Może to wiele osób zaskoczyć, ale L100 to najlepiej obecnie sprzedająca się kolumna JBL’a, która idealnie trafia w nostalgię i wspomnienia fanów – gdy byli piękni i młodzi.

Tak się już nie projektuje – obecnie kolumna ma być wąska w talii niczym bohaterki komiksów Marvel'a

A to zapowiadany ustami ambasadora marki – Virgila Van Dijka – PartyBox 710 (całkiem spory)

 *EMEA to popularny w biznesie skrót określający Europę + Środowy Wschód + Afrykę, do którego zalicza się Polska